ความแห้งแล้งเป็นอีกหนึ่งปัญหาที่สำคัญระดับประเทศ เพราะส่งผลกระทบอย่างมีนัยยะสำคัญทั้งในด้านสังคม เศรษฐกิจ และสิ่งแวล้อม พื้นที่และชุมชนบริเวณเขายายดาในจังหวัดระยองเมื่อประมาณ 10 กว่าปีก่อนเองก็เผชิญกับสถานการณ์ดังกล่าว มีไฟป่าเกิดขึ้นเป็นประจำในช่วงหน้าแล้ง เมื่อถึงคราวหน้าฝน แม้ฝนจะตกแต่ผืนดินก็ไม่สามารถกักเก็บน้ำไว้ได้ ทั้งยังเกิดดินถล่มจนเซาะหน้าดินแทบไม่เหลือ ส่งผลกระทบต่อการดำเนินชีวิตของคนในชุมชน เอสซีจีได้ตระหนักถึงความรุนแรงของปัญหาดังกล่าว จึงได้เข้าไปให้คำปรึกษาและสร้างความร่วมมือกับชุมชนโดยรอบในการฟื้นฟูความอุดมสมบูรณ์ของธรรมชาติในพื้นที่เขายายดา ผ่านการสร้างฝายชะลอน้ำที่มีจำนวนกว่า 6,800 ฝายในปัจจุบัน นอกจากนี้ เอสซีจียังส่งเสริมองค์ความรู้เรื่องการประกอบอาชีพ รวมถึงยังมีส่วนช่วยในการหาตลาดให้ชาวบ้านมีช่องทางการจัดจำหน่าย โดยบ้านมาบจันทร์มีบ้านเรือนประมาณ 240 ครัวเรือน ประชากรประมาณ 400 คน ในหมู่บ้านจะจัดตั้งกลุ่มแปรรูปผลิตภัณฑ์ หรือสร้างผลผลิตทางการเกษตรขึ้น
สร้างให้เข้มแข็ง พร้อมต่อยอดสู่อีโคทัวร์
จากการให้คำปรึกษาและสร้างความร่วมมือกับชุมชน พร้อมความตั้งใจจริงของเอสซีจี ที่จะสร้างความยั่งยืนให้กับชุมชนและธรรมชาติในพื้นที่เขายายดา คือการเตรียมความพร้อมเพื่อพัฒนาพื้นที่บริเวณเขายายดาไปสู่การท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ (Ecotourism) ซึ่งเป็นกระแสการท่องเที่ยวรูปแบบหนึ่งที่ได้รับความนิยมและเหมาะกับโลกยุคที่ทรัพยากรธรรมชาติกำลังเสื่อมโทรม การท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์นี้เป็นการบริหารจัดการกิจกรรมการท่องเที่ยวโดยเน้นไปที่การอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมและทรัพยากรธรรมชาติ โดยนักท่องเที่ยวยังคงได้รับความสนุกสนาน เพลิดเพลิน และความผ่อนคลาย
ในปัจจุบันชุมชนบ้านมาบจันทร์ ที่เอสซีจีได้เข้าไปให้การสนับสนุน เป็นอีกหนึ่งจุดหมายที่น่าสนใจของการท่องเที่ยวแบบอีโคทัวร์ โปรแกรมการท่องเที่ยวที่ถือเป็นไฮไลท์ของที่นี่มีดังต่อไปนี้
- กิจกรรมทำฝายชะลอน้ำ เพื่อเป็นการฟื้นฟูป่าต้นน้ำของชุมชน นักท่องเที่ยวจะมีโอกาสได้ลงมือทำฝ่ายชะลอน้ำด้วยตนเอง โดยฝ่ายชะลอน้ำนี้ช่วยลดความเร็วของน้ำให้ทำให้น้ำสามารถซึมไปในดินได้มากขึ้น เก็บกักความชื้นได้นานขึ้น อีกทั้งยังช่วยหล่อเลี้ยงต้นไม้ให้เจริญเติบโต และน้ำบางส่วนจะซึมลงไปกักตัวเป็นน้ำใต้ดินและน้ำบาดาลให้คนในชุมชนได้ใช้ประโยชน์ต่อไป
- กิจกรรมเดินป่าศึกษาธรรมชาติ อีกหนึ่งกิจกรรมที่เปิดโอกาสให้นักท่องเที่ยวได้มีโอกาส “อาบป่า” เพราะหลังจากเอสซีจีได้เข้ามาช่วยให้คำแนะนำเรื่องการฟื้นฟูสิ่งแวดลอมและบริหารจัดการทรัพยากรธรรมชาติแล้ว ทำให้ความอุดมสมบูรณ์ของป่าในชุมชนบ้านมาบจันทร์คืนกลับมา โดยชุมชนได้กำหนดเส้นทางสำหรับการเดินป่าเพื่อศึกษาธรรมชาติที่จะช่วยสร้างประสบการณ์แปลกใหม่ให้กับนักท่องเที่ยว
- กิจกรรมขับขี่มอเตอร์ไซค์วิบากเอ็นดูโร ในพื้นที่ป่าชุมชนบ้านมาบจันทร์มีการออกแบบเส้นทำงสำหรับขับขี่มอเตอร์ไซค์วิบากไว้โดยเฉพาะ เพื่อให้สมาชิกอาสาสมัครป่าชุมชนได้ขับมอเตอร์ไซค์ลาดตระเวนสอดส่องดูแลภายในพื้นที่ป่า และเปิดโอกาสให้นักท่องเที่ยวที่ชอบขับมอเตอร์ไซค์วิบาก มาทดลองเส้นทางเพื่อซึบซับธรรมชาติ โดยมีทีมงานของสมาชิกอาสาสมัครป่าชุมชนเป็นผู้ดูแลความปลอดภัยและแนะนำตลอดเส้นทางการผจญภัย
- กิจกรรมไหว้พระปฏิบัติธรรมที่วัดมาบจันทร์ วัดมาบจันทร์เป็นวัดป่าที่ตั้งอยู่บริเวณเขายายดา พื้นที่ส่วนใหญ่ติดเขตป่าสงวนแห่งชาติที่มีป่าไม้อุดมสมบูรณ์ครอบคลุมพื้นที่กว่าหนึ่งพันไร่ มีการสำรวจพบสัตว์ป่าหายากชนิดต่าง ๆ เช่น เสือปลา หมี เก้ง อีเห็น ชะมด และนกหลากหลายสายพันธุ์
- กิจกรรมท่องเที่ยวสวนสละ สวนสละสุมาลีเป็นสวนสละแห่งเดียวของบ้านมาบจันทร์ที่นักท่องเที่ยวสามารถเข้าไปทำกิจกรรมแต่งงานสละ (ผสมเกสรสละตัวผู้ + ตัวเมีย) ได้ นอกจากนี้นักท่องเที่ยวยังได้เรียนรู้วิธีกำรทำสละลอยแก้วที่ใช้สละสด ๆ เด็ดจากสวนด้วย
- กิจกรรมเรียนรู้การทำอาหารพื้นบ้านระยอง อาหารที่เป็นเอกลักษณ์ของ จ.ระยองมีหลายชนิด เช่น แกงกระวาน แกงชะมวง น้ำพริกกะปิ เป็นต้น สำหรับบ้านมำบจันทร์ถือเป็นอีกแหล่งเรียนรู้การทำอาหารพื้นถิ่นของระยอง จุดเด่นของกิจกรรมนี้ก็คือ นักท่องเที่ยวจะได้เก็บวัตถุดิบสด ๆ จากสวนครัวของชุมชนมาใช้ประกอบอาหาร
- กิจกรรมท่องเที่ยวสวนผลไม้ สวนผลไม้ที่ประกอบด้วยไปด้วยเงาะ มังคุด ลองกองและทุเรียนหลากหลายพันธุ์ ในพื้นที่กว่า 90 ไร่ โดยนักท่องเที่ยวมีโอกาสได้เรียนรู้วิธีการทำสวน รวมถึงได้ชิมผลไม้จากสวนของที่นี่กันแบบสด ๆ
- บริการที่พักแบบโฮมสเตย์ เพื่อซึมซับและเข้าถึงวิถีชุมชนของบ้านมาบจันทร์ได้ลึกซึ้งขึ้น ทางชุมชนบ้านมาบจันทร์มีที่พักแบบโฮมสเตย์ไว้ให้นักท่องเที่ยว ซึ่งเป็นบ้านของสมาชิกในชุมชน เหมาะสำหรับนักท่องเที่ยวที่ชื่นชอบการพักแบบใกล้ชิดวิถีชุมชน ชิมอาหารพื้นถิ่นฝีมือชาวบ้าน และได้ใกล้ชิดธรรมชาติของเขายายดา
บ้านมาบจันทร์ ตั้งอยู่ที่หมู่ 7 ตำบลแกลง อำเภอเมือง จังหวัดระยอง เปิดเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ที่ส่งเสริมการเรียนรู้ธรรมชาติให้กับผู้ที่สนใจตลอดทั้งปี ด้วยความมุ่งมั่นในการพัฒนาชุมชนอย่างยั่งยืน ทำให้บ้านบาบจันทร์ได้รับรางวัลต่าง ๆ เช่น รางวัลป่าชุมชนระดับจังหวัด โครงการคนรักษ์ป่า ป่าชุมชน พ.ศ. 2556 เป็นต้น สนใจเยี่ยมชมหรือศึกษาดูงาน ติดต่อได้ที่ ผู้ใหญ่วันดี อินทร์พรม (+66) 8 9284 1204
